-
1 караучы
сущ.1) смотря́щий; тот, кто смо́тритнәфрәт белән караучы — смотря́щий с не́навистью
маңгай астыннан караучы — смотря́щий исподло́бья ( недоброжелательно)
2) воспита́тель, присма́тривающий; тот, кто уха́живает, присма́тривает (за кем-л.)минем караучым юк, мин ятим бала — у меня́ нет воспита́телей, я - сирота́
3) смотри́тель, заве́дующий (чем-л.)маяк караучысы — смотри́тель маяка́
музей караучысы — смотри́тель музе́я
4) зри́тель; наблюда́тель; кинозри́тельчиттән караучы — посторо́нний наблюда́тель
-
2 ат караучы
ко́нюх -
3 бала караучы
ня́нька, ня́ня -
4 бозау караучы
теля́тник, теля́тница -
5 дуңгыз караучы
свина́рь, свина́рка -
6 каз караучы
гусево́д ( работник фермы) -
7 корт караучы
см. кортчы -
8 кош караучы
пти́чник, пти́чница -
9 күрә караучы
близору́кий -
10 мал караучы
ско́тник, ско́тница -
11 сарык караучы
овча́р -
12 сыер караучы
коро́вница, ско́тник, ско́тница -
13 терлек караучы
ско́тник ( на ферме) -
14 умарта караучы
1) пчелово́д2) бо́ртник -
15 урман караучы
лесни́чий -
16 чеби караучы
цыпля́тница -
17 эт караучы
= эт багар -
18 ат караучы
конюх -
19 бала караучы
няня -
20 ат
I сущ.1) ло́шадь, конь; лоша́дка, конёк ласк.; коня́га прост. || лошади́ный, ко́нный, ко́нскийат көтүе — табу́н лошаде́й (коне́й), ко́нский табу́н
ат заводы — ко́нный заво́д
ат базары — ко́нный база́р
менге ат — верхова́я ло́шадь
җигү аты — ездова́я ло́шадь
чабыш аты — скакова́я (бегова́я) ло́шадь
йөк аты — вью́чная (ломова́я) ло́шадь
ат кешнәве — лошади́ное ржа́нье
ат эзләре — следы́ лошади́ных копы́т
ат дирбиясе — ко́нская сбруя́
атка атланып бару — е́хать верхо́м на ло́шади
ат азгыны тайга иярә — (посл.) дурно́й конь к стригунка́м пристаёт (т. е. дурной человек с недорослями якшается)
ат тартмый, солы тарта — (посл.) не ло́шадь (конь) везёт, а овёс
ат юк, арба юк, аннан кала бары да юк ирон.; шутл. — всего́ (реши́тельно ничего́) нет; ни коня́, ни теле́ги, ни всей про́чей у́пряжи; гол как соко́л
атны чыбыркы белән кума, солы белән ку — (посл.) не гони́ коня́ кнуто́м, а гони́ овсо́м (т. е. корми его лучше, чтоб был резвым)
аттан ала да, кола да туа — ≈≈ в одно́ перо́ и пти́ца не роди́тся; от одно́й ма́тки, да не одни́ ребя́тки; в семье́ не без уро́да
ат аунаган җирдә төк кала — (посл.) где конь валя́ется, тут и шерсть остаётся; о́коло пе́чки нельзя́ не гре́ться
атым юк урамда, кайгым юк буранда ирон. — (посл.) моя́ ха́та с кра́ю; над на́ми не ка́плет; моё де́ло теля́чье
атын урлаткач, сараен (абзарын) бикләгән (ныгыткан) — (посл.) ≈≈ хвати́лся за ша́пку, когда́ головы́ не ста́ло (букв. за́пер сара́й, когда́ коня́ увели́)
атыңны Аллага тапшыр, дилбегәне үзең тот — (посл.) поручи́ коня́ Алла́ху, но правь сам (т. е. действуй, рискуй с умом)
2) спорт. конь (снаряд в спортзале, фигура в шахматах)ат белән йөрү — ходи́ть (сходи́ть, сде́лать ход) конём
3) как первый компонент сложн. сл. коне-, конево́дческийат совхозы — конево́дческий совхо́з; конесовхо́з
ат фермасы — конево́дческая фе́рма; конефе́рма
•- ат асрау
- ат асраучылык
- ат башы
- ат башында йөрү
- ат бәйләү урыны
- ат белән
- ат борчагы
- ат җигеп
- ат заводы
- ат ите
- ат йөртү
- ат йөртүче
- ат карагы
- ат карау
- ат караучы
- ат кәмите
- ат койрыгы кисү
- ат кузгалагы
- ат куучы
- ат көтүче
- ат көтүчесе
- ат көче
- ат менү
- атка менү
- ат остасы
- ат өйрәтү
- ат печүче
- ат саклау
- ат сакларга бару
- ат сәүдәгәре
- ат тоту
- ат тотып бару
- ат тотучы
- ат чабышы
- ат чабыштыру
- ат чаптыру
- атка атланган
- ат атланган
- атка атлану
- ат атлану
- атка атланып
- ат атланып
- атка салып
- атка төяп
- атка утырып
- атка утыртып
- аттан төшерү
- ат өстеннән төшерү
- аттан төшү
- ат өстеннән төшү••ат белән чыпчык куу — ирон. ≈≈ гоня́ться с о́бухом за му́хой; стреля́ть из пу́шек по воробья́м (букв. гоня́ться на коне́ за воробья́ми)
ат җене кагылган (кеше) — лоша́дник, поме́шанный на лошадя́х (коня́х)
ат җигә башлау — заиме́ть (заводи́ть, завести́) ло́шадь (коня́), обзаводи́ться (обзавести́сь) ло́шадью (конём)
ат кебек таза — здоро́в как ло́шадь (бык); с лошади́ным здоро́вьем
аттан таякка калу — усил.; см. аттан тайга калу; стать ни́щим; вконе́ц разори́ться
ат белән дә, җәяү дә үтәрлек түгел — ни прое́хать (и), ни пройти́
- ат кебек- аттан тайга калу II сущ.1) устар.; фольк.; прям.; перен. и́мя; назва́ние; репута́ция, честь, почётчакырып килгәннең аты олы, чакырмый килгәннең хакы олы — (посл.) кто зван - тому́ больша́я честь, кто пришёл незва́ный - пе́ред ним большо́й долг
аты олы, кабыргасы коры — посл.; ирон. назва́ние гро́мкое, а то́лку (смы́сла, содержа́ния и т.п.) (в чём-л.) ма́ло
2) диал. про́звище, кли́чка•- ат алу- ат казану
- ат кушу
- ат кую
- ат күтәрү
- ат тагу
- аты чыгу••- аты коргыры
- 1
- 2
См. также в других словарях:
караучы — 1. Тәрбияче, карап үстерүче. Берәр нәрсәнең төзеклеге өчен җавап бирүче, күзәтеп торучы кеше 2. Карап торучы кеше, тамашачы … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
асаба — 1. тар. Җирле халык, төп халык. Вотчина биләүче 2. Ата ягыннан булган барлык ир туганнар 3. Нигез иясе, төп нигездә калырга тиеш кеше, варис. Ата ананы караучы ир бала … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
атбагар — Ат караучы … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
багбан — иск. Бакчачы, бакча караучы … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
битараф — с. Ике якның берсенә дә кушылмый яки карамый торган, нейтраль. Үзеннән башкаларның хәленә гамьсез караучы … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
гамьсез — Ваемсыз, кайгыртмаучы, игътибарсыз караучы … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
җилкуар — 1. Төпле фикере, эше булмаган, һәрнәрсәгә җиңел өстән генә караучы кеше 2. Җиңел холыклы, җилбәзәк кеше тур … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
иҗатчы — 1. Иҗат итүче 2. Үз акыл сәләте белән уйлап яңалык кертүче, һәр нәрсәгә иҗади караучы … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
малбагар — Мал караучы … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
манкорт — 1. Казах легендасында: әсир төшеп, хәтерен җуюга дучар ителгән һәм кара коллыкта яшәүче, ләкин үз хәлен үзе бәяли алмый торган кеше. 2. күч. Үз милләтеннән баш тарткан, аңа битараф яки дошманлыклы, туган телгә һәм гореф гадәтләргә түбәнсетеп… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
материалист — 1. Философиядә материализм тарафдары 2. Чынбарлыкка үтә практик, коры акыл күзлегеннән генә караучы, идеальлекне, югары максатларны кире кагучы кеше … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге